Gdy przedszkole się kończy…

Spokojne przejście przez czas pożegnań i nowości

Maj i czerwiec w przedszkolu to czas, kiedy wszystko się miesza: radość z nadchodzących wakacji, ekscytacja przed wycieczkami i uroczystościami, ale też napięcie, zmęczenie i sporo zamieszania.

Dla dzieci w spektrum autyzmu – które często potrzebują przewidywalności, stałych rytuałów i znanych twarzy – końcówka roku bywa szczególnie trudna. A razem z nimi – trudniej bywa także rodzicom.

Ten wpis powstał po to, żebyś poczuł/a, że nie jesteś sam/a. I żeby pokazać Ci, że można ten czas przejść spokojniej – nawet jeśli świat wokół właśnie przyspiesza.

Co dzieje się pod koniec roku w przedszkolu?

To zwykle okres bardzo intensywny:

• wycieczki i zmiany planu dnia,
• próby i występy na zakończenie roku,
• większy hałas i emocje w grupie,
• pożegnania z panią, salą, kolegami,
• przygotowania do przejścia do starszej grupy lub do szkoły.

Dla dziecka w spektrum każda z tych rzeczy może być wyzwaniem. A gdy występują jednocześnie – może dojść do przeciążenia, regresu zachowań albo trudności emocjonalnych.

Co możesz zauważyć u dziecka?

Dzieci w spektrum często reagują inaczej niż byśmy się spodziewali. Zamiast mówić: „boję się zmian”, mogą:

• więcej płakać lub być rozdrażnione,
• częściej się wycofywać lub wręcz przeciwnie – być nadaktywne,
• mieć trudności ze snem, jedzeniem, komunikacją,
• wracać do wcześniejszych etapów (np. potrzeba pieluszki, mowa regresywna).

Wszystkie te reakcje mogą być sygnałem przeciążenia. I nie świadczą o tym, że coś „jest nie tak” – wręcz przeciwnie: dziecko sygnalizuje, że potrzebuje pomocy, bezpieczeństwa i przewidywalności.

Jak możesz wspierać dziecko w tym czasie?

1. ROZMAWIAJ O TYM, CO BĘDZIE SIĘ DZIAŁO

Nawet jeśli Twoje dziecko nie mówi płynnie – opowiadaj mu, co się zmieni i dlaczego. Możesz wspierać się zdjęciami, książeczkami, rysunkami. Używaj konkretnych słów i prostych zwrotów. Mogą do tego posłużyć profesjonalne pomoce terapeutyczne, które wizualnie przedstawiają nadchodzące zmiany.

📌 „W czerwcu będzie zakończenie przedszkola. Zobacz, tu będzie scena, a tu pani Basia. Wszyscy będą śpiewać. My też tam będziemy.”

2. WIZUALIZUJ ZMIANY

Plany dnia, kalendarze z obrazkami, zdjęcia nowych miejsc (np. szkoły) – to narzędzia, które pomagają dzieciom w spektrum poczuć się pewniej. Im bardziej konkretne, tym lepiej.

3. DAJ DZIECKU WYBÓR (tam, gdzie to możliwe)

Pamiętaj, że nie każdą aktywność TRZEBA wykonać. Jeśli dziecko nie czuje się dobrze w tłumie – może nie musi występować? A jeśli wycieczka to za dużo – może zrobicie swoją „alternatywną wycieczkę” we dwoje?

4. USTAL RYTUAŁ POŻEGNANIA

Przejścia są łatwiejsze, gdy są symboliczne. Rysunek dla pani, piosenka na koniec, pudełko wspomnień – nawet drobiazg pomaga dziecku zamknąć jeden etap i przygotować się na kolejny.

5. NIE WYMAGAJ IDEALNEGO ZACHOWANIA

Ten czas jest trudny emocjonalnie. Jeśli dziecko podczas przedstawienia schowa się pod krzesło – to też jest w porządku. Nie zawsze chodzi o to, jak wygląda z zewnątrz, ale o to, czy czuło się bezpiecznie.

A co z Tobą?

Rodzicu, końcówka roku bywa trudna także dla Ciebie. Czasem czujesz się rozdarty_a: chcesz, by dziecko skorzystało z atrakcji, ale widzisz, że jest przeciążone.

Możesz odpuścić. Możesz wybrać to, co naprawdę ważne. Możesz zrezygnować z tego, co „dla zasady”, i skupić się na tym, co wspierające.

I to nie będzie słabość – to będzie mądrość i czułość.

Na zakończenie

Zakończenie roku to symboliczny moment. Nie dla każdego dziecka będzie to wzruszający występ z wierszykiem. Czasem będzie to dzień pełen napięcia i ulgi, że już po wszystkim.

Ale jeśli w tym wszystkim jest z Tobą – spokojny rodzic, który rozumie, wspiera i nie ocenia – to znaczy, że wszystko, co najważniejsze, już się wydarzyło.

Bo dziecko nie musi być „gotowe na zmiany” – wystarczy, że nie jest w nich samo.