Holistyczne podejście do ucznia To co jest niezwykle istotne, to działanie wielowymiarowe. Dlatego warto zwracać uwagę na różnorodne czynniki, które mogą wpłynąć na odnoszenie sukcesów przez ucznia.
Nie ma osób, które wiedziałyby wszystko, które znalazłyby rozwiązanie w każdej sytuacji. Tu z pomocą przychodzi praca zespołowa nad WOPFU, która przynosi korzyść, podnosi jakość procesu edukacyjnego zarówno z perspektywy ucznia jak i członków tworzących grupę.
Skład zespołu powołanego dla ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi:
- nauczyciel, wychowawca,
- Rodzice, opiekunowie,
- Specjaliści (neurologopeda, fizjoterapeuta, terapeuta si, pedagog specjalny, psycholog),
- Inni specjaliści (lekarze, poradnia).
Nauczyciel – wychowawca
Czyli osoba, która w swojej pracy spełnia obowiązki wychowawcze oraz dydaktyczne. Dzięki posiadanym umiejętnościom diagnostycznym, zwraca uwagę zarówno na deficyty ucznia jak i „nadwyżki” – to w czym uczeń jest najlepszy. Spędza z uczniem najwięcej czasu, kiedy ten jest w szkole/placówce. Pracuje nad dobrą relacją z uczniem jest też przewodnikiem. Zadaniem nauczyciela – wychowawcy jest nauczenie ucznia umiejętności funkcjonalnych, czyli takich które są niezbędne do osiągania samodzielności w życiu, odpowiednio dopasowanych do możliwości i potrzeb ucznia. To nauczyciel tworzy odpowiednie warunki, tak by wymagania stawiane uczniowi były dostosowane do jego możliwości poznawania i przetwarzania rzeczywistości. Nauczyciel odpowiada także za tworzenie zespołu wielospecjalistycznego. Tworzy grupę, która zajmuje się Wielospecjalistyczną Oceną Funkcjonowania Ucznia, przeprowadza diagnozę, ocenia najbliższy potencjał ucznia, a także dokonuje analizy podjętych działań.
Rodzice/opiekunowie
To zazwyczaj „pierwsi wychowawcy” dziecka. Na nich spoczywa główny ciężar wychowania. Rodzice są doskonałym źródłem informacji na temat dziecka – dokładnie wiedzą co ich dziecko lubi a czego nie, jakie sytuacje są największym wyzwaniem, a którymi radzi sobie z łatwością. Znają dokładnie doświadczenia dziecka, które związane są z dotychczasowymi podejmowanymi wobec niego działaniami terapeutycznymi/ specjalistycznymi. Rodzice także dają wskazówki, które umiejętności są priorytetowe dla nich – osób, które stanowią stałą część życia ucznia; innymi słowy, rodzice wnoszą swoje potrzeby, oczekiwania wobec umiejętności ucznia, a także dają swoje kompetencje i emocje. Dużą rolą rodziców w procesie edukacji ucznia jest informowanie na bieżąco o postępach i trudach ucznia w środowisku domowym. Biorą udział w spotkaniach zespołu WOPFU.
Specjaliści: neurologopeda, fizjoterapeuta, terapeuta SI, pedagog specjalny
To osoby, które nie bez powodu określane są jako specjaliści. Mają one odpowiednie kwalifikacje i przede wszystkim umiejętności do diagnozowania oraz pracy z uczniem w konkretnym obszarze. Każda z tych osób potrafi doskonale ocenić potencjalne trudności a także możliwości ucznia w swoich dziedzinach. Specjaliści wyznaczają konkretnie sprecyzowane cele dla ucznia w oparciu o Wielospecjalistyczną Ocenę Poziomu Funkcjonowania Ucznia (WOPFU). Regularne spotkania zespołu WOPFU pozwalają na bardzo precyzyjne dostosowanie wymagań, weryfikacje przyrostu umiejętności oraz ewaluację wyznaczonych celów. Specjaliści prowadzą zajęcia dopasowane do potrzeb ucznia, ale także dają zalecenia i oferują wsparcie dla innych osób pracujących z uczniem. Dzielą się swoją wiedzą, dzięki której uczeń ma realizowane cele przez cały dzień, zarówno w szkole/placówce jak i w domu.
Inni specjaliści
Mogą nimi być lekarze pracujący na stałe z dziećmi, jak pediatrzy, neurolodzy, psychiatrzy. Są oni źródłem informacji o aktualnym stanie zdrowia ucznia, przyjmowanych lekach oraz o możliwych ich skutkach pożądanych/niepożądanych. Istotnym ogniwem jest także Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna, która bierze udział w opiniowaniu, ale także może zapewnić wsparcie nauczycielom i rodzicom w codziennych obowiązkach. Poradnia oferuje także dodatkowe szkolenia dla nauczycieli, które mogą okazać się kluczowe w procesie edukacji.
Główny cel pracy zespołu: efektywne wsparcie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi poprzez podejmowanie spójnych działań umożliwiających tworzenie ponadstandardowych rozwiązań.
Wartość pracy zespołu – to korzyści zarówno dla ucznia jak i wszystkich członków tworzących zespół.
Uczeń:
– jednolitość w podejściu: uczeń jest ma podobne zasady w pracy z każdą osobą, co daje mu poczucie bezpieczeństwa,
- dobrze dopasowane cele: uczeń otrzymuje zdania dostosowane do aktualnego potencjału, osiąga sukcesy na wielu płaszczyznach,
- wielospecjalistyczne działanie: uczeń otrzymuje wsparcie od różnych osób zarówno na zajęciach specjalistycznych jak i podczas codziennych aktywności. Rozwój ucznia w czterech obszarach jednocześnie: fizycznej, poznawczej, emocjonalnej, społecznej,
- zrównoważone, odpowiednio dopasowane do ucznia tempo oraz intensywność pracy, dzięki ustalonego harmonogramu specjalistów (dopasowane do możliwości psychofizycznych ucznia a także uwzględniając,
- rozwijane mocnych stron ucznia oraz jego zainteresowań poprzez umożliwianie współpracy z różnymi specjalistami: zajęcia w ramach pomocy psychologiczno – pedagogicznej
- zwiększenie szans na osiąganie samodzielności dzięki dostosowanym działaniom specjalistów oraz rodziców
Zespół:
- synergia: umiejętności i wiedza członków umożliwia wykorzystanie potencjału zespołu (specjaliści dzielą się wskazówkami do codziennej pracy z uczniam), co w efekcie poprawia jakość, wychowanie i organizację pracy,
- zwiększenie efektywności pracy jednostki: ograniczone ryzyko popełniania indywidualnych błędów, udzielanie pomocy tym, którzy mają trudności w wykonaniu jakiegoś zadania
- dialog i dobra komunikacja: wzmacnia więź i integruje środowisko (nauczyciele, rodzice, inni specjaliści)
- co dwie głowy, to nie jedna/ burza mózgów: rodzą się pomysły, nowatorskie podejście do pojawiających się trudności, wyzwań
- rozwój jednostki zespołu: każdy czerpie z doświadczenia i wiedzy innych osób, poszerza swoje własne horyzonty, udoskonala warsztat swojej pracy, staje się otwarty na różne dziedziny
- praca w zespole zwiększa poczucie bezpieczeństwa przy jednoczesnym poczuciu odpowiedzialności członków za proces edukacyjny ucznia
Monika Mucha
Dyrektor ds. pedagogicznych
Centrum Edukacyjnego Saplings
Netografia:
- http://edukacjananowo.pl/holistyczne-nauczanie-uczenie-sie/
- . https://www.ore.edu.pl/attachments/article/6244/ Wspolpraca%20nauczycieli%20jako%20kluczowy%20element%20pracy%20z%20nowymi%20technologi ami_M.Czerwinska.pdf
- http://www.zsl-goraj.cil.pl/dokumenty/wdsp.pdf
- https://www.ore.edu.pl/attachments/article/6775/ Model_Wspolpracy_materialy_dla_uczestnikow_konferencji.pdf
- https://www.ore.edu.pl/attachments/article/6775/Model_wspolpracy_lokalnej_Swidnica.pdf