Światowy Tydzień Mózgu 12–16 marca:
Jak wspierać rozwój poznawczy dzieci?

Tydzień Mózgu to międzynarodowa inicjatywa mająca na celu popularyzację wiedzy na temat funkcjonowania mózgu i jego znaczenia w naszym codziennym życiu. To doskonała okazja, by zwrócić uwagę na sposoby wspierania rozwoju dzieci poprzez odpowiednie aktywności i nawyki. W tym artykule przybliżymy znaczenie tego wydarzenia oraz podpowiemy, jak poprzez zabawę i codzienne działania stymulować mózg dziecka.

Czym jest Światowy Tydzień Mózgu i dlaczego warto o nim pamiętać?

Tydzień Mózgu (Brain Awareness Week) obchodzony jest na całym świecie w celu popularyzacji wiedzy o mózgu i jego funkcjonowaniu. Organizowane są liczne wykłady, warsztaty i kampanie edukacyjne, które podkreślają, jak ważna jest troska o rozwój i zdrowie naszego umysłu. W kontekście dzieci warto skupić się na metodach wspierania zdolności poznawczych już od najmłodszych lat.

Jak rozwija się mózg dziecka?

Mózg dziecka rozwija się dynamicznie od momentu narodzin. W pierwszych latach życia tworzą się kluczowe połączenia nerwowe, które wpływają na późniejsze zdolności intelektualne, emocjonalne i społeczne. Proces ten można wspierać poprzez odpowiednie bodźce i aktywności dostosowane do wieku dziecka.

Kluczowe aspekty rozwoju mózgu:

Zdolność mózgu do tworzenia nowych połączeń w odpowiedzi na bodźce.

Pozytywne doświadczenia wzmacniają procesy poznawcze.

Dzieci uczą się przez eksplorację i interakcję ze światem.

 Aktywności stymulujące rozwój mózgu u dzieci.

Zabawy rozwijające pamięć i koncentrację

• Memory (gra w pary) – wzmacnia pamięć roboczą i umiejętność koncentracji.
• Układanie puzzli – rozwija zdolności przestrzenne i logiczne myślenie.
• Zabawy słowne (np. rymowanki, gry w skojarzenia) – wspierają rozwój językowy i kreatywność.

Aktywności ruchowe
a rozwój mózgu

• Zabawy na równowagę (chodzenie po linie, skakanie na jednej nodze) – stymulują rozwój móżdżku, odpowiedzialnego za koordynację ruchową i myślenie abstrakcyjne.
• Taniec i rytmika – wzmacniają synchronizację półkul mózgowych.
• Zabawy manipulacyjne (np. lepienie z plasteliny, malowanie palcami) – rozwijają motorykę małą, która jest ściśle powiązana z procesami poznawczymi.

Eksperymenty
i logiczne myślenie

• Proste eksperymenty naukowe – np. mieszanie kolorów, obserwacja reakcji chemicznych (ocet i soda) rozwijają ciekawość i myślenie przyczynowo-skutkowe.
• Konstrukcje z klocków LEGO lub drewnianych – wspierają rozwój logicznego myślenia i zdolności przestrzennych.
• Gry strategiczne i planszowe – uczą planowania, przewidywania i podejmowania decyzji.

Jak wspierać zdolności poznawcze dzieci na co dzień?

Zdrowa dieta dla mózgu

Mózg dziecka potrzebuje odpowiednich składników odżywczych, aby prawidłowo funkcjonować. Warto zadbać o dietę bogatą w:

• Kwasy omega-3 (ryby, orzechy, nasiona chia) – wspierają koncentrację i pamięć.
• Białko (jaja, chude mięso, rośliny strączkowe) – niezbędne do budowy komórek nerwowych.
• Witaminy z grupy B (pełnoziarniste produkty, banany) – poprawiają funkcjonowanie układu nerwowego.

Odpowiednia ilość snu i odpoczynku

Sen ma kluczowe znaczenie dla zapamiętywania i przetwarzania informacji. Dzieci w wieku przedszkolnym powinny spać 10–12 godzin na dobę. Ważne jest także unikanie nadmiaru bodźców przed snem, np. ekranów.

Ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem

Zbyt długi czas przed telewizorem, tabletem czy telefonem może negatywnie wpływać na rozwój poznawczy dziecka. Warto zastępować go aktywnościami manualnymi, rozmowami i zabawami wspierającymi interakcję społeczną.

Wspólne czytanie i rozmowy

Czytanie książek nie tylko rozwija wyobraźnię, ale także wzbogaca słownictwo i uczy logicznego myślenia. Warto też codziennie angażować się w rozmowy z dzieckiem i zadawać otwarte pytania, które pobudzają myślenie.

Czytanie z dziećmi, zwłaszcza w obecności rodzica lub opiekuna, ma niezwykle pozytywny wpływ na ich rozwój poznawczy. Wspólne czytanie:

• Rozwija słownictwo i umiejętności językowe – dziecko poznaje nowe słowa i ich kontekst użycia.
• Stymuluje wyobraźnię i kreatywność – maluchy uczą się wizualizować opisywane sytuacje i bohaterów.
• Wzmacnia zdolność koncentracji – regularne czytanie uczy dziecko skupiania uwagi na dłużej.
• Pogłębia więź z opiekunem – czas spędzony na wspólnym czytaniu to doskonała okazja do budowania relacji i bliskości.
• Wspiera rozwój emocjonalny – książki pomagają dzieciom rozumieć własne emocje i uczucia innych.

Warto dostosowywać treści do wieku dziecka – dla najmłodszych świetnie sprawdzą się książeczki obrazkowe, dla starszych bajki i opowiadania z bardziej złożoną fabułą. Regularne czytanie, nawet kilkanaście minut dziennie, może znacząco przyczynić się do rozwoju intelektualnego i emocjonalnego dziecka.

Światowy Tydzień Mózgu to doskonała okazja, by wprowadzić do codziennego życia proste, ale skuteczne sposoby wspierania rozwoju poznawczego dziecka. Odpowiednie zabawy, aktywności ruchowe, zdrowa dieta i dbałość o sen mogą mieć ogromny wpływ na zdolności intelektualne i emocjonalne najmłodszych.
Z tej okazji w Poznaniu organizowane są niezwykle ciekawe wykłady oraz wydarzenia. Polecamy sprawdzić ich grafik na stronie https://poznan.pan.pl/tydzienmozgu/#program.

Zachęcamy do wdrażania tych wskazówek w codziennym życiu, aby zapewnić dzieciom jak najlepszy start w naukę i rozwój. Jeśli szukasz dodatkowego wsparcia w rozwoju zdolności poznawczych Twojego dziecka, zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą zajęć edukacyjnych i terapeutycznych!

Więcej informacji znajdą Państwo na naszym facebooku!

Jeśli po przeczytaniu artykułu pojawiły się jakiekolwiek pytania, prosimy o kontakt!